-
1 leżeć
vi1) ( znajdować się w pozycji leżącej) liegen\leżeć na tapczanie/na podłodze auf der Couch/auf dem Boden liegen2) ( znajdować się)Polska leży w Europie Polen liegt in EuropaKraków leży nad Wisłą Krakau liegt an der Weichsel3) ( układać się)te spodnie nie leżą na mnie dobrze diese Hose steht [ lub passt] mir nicht4) (pot: zalegać) robota: brachliegen5) \leżeć na cmentarzu auf dem Friedhof begraben sein [ lub liegen]\leżeć na grypę ( pot) an der Grippe erkrankt seinto leży w twoim interesie das liegt in deinem Interesse\leżeć odłogiem ziemia: brachliegenleży mi to na sercu das liegt mir am Herzen\leżeć w szpitalu im Krankenhaus liegen -
2 so
so [zo:]I. adv\so groß wie ein Pferd tak duży jak końes war \so kalt, dass... było tak zimno, że...\so [sehr] lieben tak [mocno] kochać [perf po-]( auf diese Weise) w ten sposób( solch)\so eine Gelegenheit taka okazja\so ein Pech! taki [o co za] pech!na \so was! coś takiego [o podobnego] !( solchermaßen)\so genannt tak zwanyes ist \so, wie du sagst jest tak, jak mówisz( dermaßen)er ist \so was von schlecht gelaunt! ( fam) [on] jest w tak złym humorze!( gleichsam)\so, als ob... tak, jak gdyby...( etwa) mniej więcej\so gegen acht Uhr około ósmej( nun)\so sag doch! no, powiedz wreszcie! ( pot)(fam: umsonst) za darmoich habe das einfach \so bekommen dostałem to za darmo [o ot tak]\so oder \so tak czy takund \so weiter [und \so fort] i tak dalejII. conj\so dass... tak że...( konzessiv, wie... auch) mimo żeich muss leider gehen, \so leid es mir auch tut muszę niestety iść, choć bardzo tego żałuję( konditional, falls) jeśli\so Gott will, sehen wir uns bald wieder jeśli Bóg pozwoli, zobaczymy się wkrótce znowuIII. interj\so komm doch endlich! no chodź wreszcie! ( pot) -
3 ja
ja [ja:] adv1) ( zustimmende Antwort) tak[zu etw] \ja sagen zgadzać [ perf zgodzić] się [na coś]aber \ja ależ tak\ja? ( am Telefon) słucham!; (wie bitte?) co takiego?\ja, bitte? tak, proszę?\ja, \ja[, schon gut]! tak, tak[, już dobrze]!2) ( bloß) tylkosei \ja vorsichtig [mit dem Messer]! tylko ostrożnie [z nożem]!geh \ja nicht dahin! tylko tam nie idź!es ist \ja noch so früh! przecież jest jeszcze wcześnie!du kannst es \ja mal versuchen możesz przecież spróbowaćda ist er \ja! otóż i on!das ist \ja unerhört! to doprawdy niesłychane!4) ( und zwar) a mianowicie5) (na) no ( pot)\ja, wenn das so ist dobrze, więc jeśli sprawy tak się mają6) zu allem \ja und amen sagen ( fam) zgadzać się na wszystko -
4 jak
jak [jak],1.\jak wysoko? wie hoch?\jak długo? wie lang[e]?\jak się masz? wie geht es dir?\jak się obsługuje ten program? wie bedient man dieses Programm?co i \jak was und wie?nie wiem, \jak długo to potrwa ich weiß nicht, wie lange das dauern wirdnie wiem, \jak sobie z tym poradzę ich weiß nicht, wie ich damit zurechtkommenie wiadomo \jak [ lub nie wiedzieć \jak] keiner weiß, wie\jak szybko! wie schnell!II. conj1) ( w porównaniach) wiewłosy czarne \jak heban Haare, schwarz wie Ebenholzza niski \jak na koszykarza zu klein für einen Basketballspielerkto \jak kto, ale nie on jeder, aber doch nicht ertak \jak... [genau]so wie...tak..., \jak... so..., wie...\jak..., tak... wie..., so...2) ( przy wymienianiu)takie drzewa \jak grusze i jabłonie solche Bäume wie Birn- und Apfelbäume3) (pot: kiedy)\jak tylko sobald, wenn\jak go spotkasz, pozdrów go wenn du ihn siehst, bestell ihm schöne Grüße [von mir]widziałem [go], \jak przechodził przez ulicę ich habe ihn gesehen, wie er auf die andere Straßenseite gegangen istminęły już dwa lata, \jak wyemigrował es sind schon zwei Jahre her, seit er ausgewandert ist4) (pot: jeśli) wenn\jak nie masz ochoty, to nie musisz wenn du keine Lust hast, musst du nicht\jak nie w tym roku, to w przyszłym wenn nicht in diesem Jahr, dann im nächstenkto \jak nie my? wer sonst, wenn nicht wir?III. part1) ( wzmocnienie)\jak najlepiej aufs Beste, bestens\jak najwięcej möglichst viel\jak to? wieso?\jak gdyby als ob\jak bądź irgendwie\jak najbardziej! selbstverständlich!\jak nic! sicher[lich]! -
5 gehen
gehen ['ge:ən] <ging, gegangen>zu jdm/zur Post \gehen pójść do kogoś/na pocztęans Telefon/an die Tür \gehen podejść do telefonu/drzwiin die Stadt/den Wald \gehen wybrać się do miasta/lasuüber die Straße \gehen przejść przez ulicę2) (zu Fuß \gehen) iść [ perf pójść] pieszo3) ( besuchen)ins Kino \gehen pójść do kinaan die Uni \gehen uczęszczać na uniwersytetschwimmen/einkaufen/tanzen \gehen pójść popływać/na zakupy/potańczyć4) (aus\gehen, weg\gehen) wyjść5) ( eine Tätigkeit aufnehmen)in die Industrie \gehen podjąć pracę w przemyślein die Politik \gehen zaangażować się w politykęzum Theater \gehen zostać aktorem(-rką) teatralnym(-ą)6) ( zeigen nach)auf den Garten \gehen Balkon, Fenster: wychodzić na ogródsehr gut \gehen Ware: dobrze się sprzedawaćgut \gehend Geschäft prosperującygut \gehen udać sięna, wenn das mal gut geht! jeśli to się powiedzie!auseinander\gehen Paar: rozstać się; Beziehung, Ehe: rozpaść się ( pot); Menschenmenge: rozejść się; Ansichten: być odmiennymdurch die Tür \gehen Schrank: mieścić się w drzwiachin diesen Saal \gehen 500 Personen ta sala pomieści 500 osóbwie lange geht das [denn] noch? jak długo to jeszcze potrwa?der Rock geht ihr bis zum/bis übers Knie spódnica sięga jej aż do/poniżej kolander Schaden geht in die Millionen straty są milionowe13) (auf\gehen) Teig: wyrosnąć14) (fam: sich kleiden)in Schwarz \gehen ubierać się na czarno15) (fam: sich verkleiden)als Fee \gehen przebrać się za wróżkę17) ( möglich sein)ja, das geht tak, to jest możliwe [o da się zrobić]es geht nicht to niemożliwe, nie da radydie Melodie/der Text geht so:... melodia/tekst brzmi następująco:...jdm nahe\gehen wstrząsnąć kimś, poruszyć kogoś20) (fam: liiert sein)mit jdm \gehen chodzić z kimś ( pot)nach dem Gefühl \gehen kierować się uczuciemdanach kann man nicht \gehen nie można się tym kierować22) ( abhängen von)wenn es nach mir ginge gdyby to ode mnie zależałovor sich \gehen dziać sięwas geht hier vor sich? co tu się dzieje?24) sich \gehen lassen ( nachlässig sein) pofolgować sobie ( pot) ( sich nicht beherrschen) nie panować nad sobąes geht nichts über ... ( etw ist hervorragend) nie ma nic ponad...jdm geht es [gesundheitlich] gut/nicht gut ktoś jest w dobrej/złej kondycji [zdrowotnej]wie geht es dir? jak się miewasz?es geht tak sobie2) ( ergehen)mir geht es genauso to samo mogę powiedzieć o sobie3) ( zu schaffen sein)geht es, oder soll ich dir tragen helfen? poradzisz sobie, czy mam ci pomóc nieść?4) ( sich drehen um)es geht um viel Geld chodzi o dużą stawkę [pieniędzy]es geht ihm nur ums Prestige zależy mu jedynie na prestiżu5) ( sich begeben)es geht nach oben/unten wznosi się/opadajetzt geht es nach Hause! pora do domu!auf geht's! w drogę!wohin geht es im Urlaub? dokąd na urlop?einen Weg \gehen pójść jakąś drogąeine Strecke \gehen pokonać jakąś trasę -
6 meinen
mei nen ['maɪnən]I. vt\meinen, dass... sądzić, że...2) ( sagen)\meinen[, dass...] mówić [ perf powiedzieć], że...3) ( sagen wollen)was meinst du damit? co przez to rozumiesz?, co chcesz przez to powiedzieć?meinst du die Blonde da? masz na myśli tę blondynkę tam?du bist gemeint! o tobie mowa!, o ciebie chodzi!5) ( beabsichtigen) mieć [o żywić] zamiares gut/nicht gut mit jdm \meinen dobrze/źle komuś życzyćes ernst \meinen myśleć o czymś poważniedas war [von mir] nicht böse gemeint nie miałem nic złego na myśliso war das nicht gemeint nie to miałem na myśligut gemeint sein mieć dobre zamiaryII. vi\meinen Sie? tak Pan sądzi?wie \meinen Sie? jak Pan to rozumie?[ganz] wie Sie \meinen! jak Pan sobie życzy!, wedle życzenia!wenn Sie \meinen! jeśli Pan tak chce! -
7 sagen
sagen ['za:gən]I. vt( äußern) mówićer sagt, er hat keine Zeit [on] mówi, że nie ma czasuwenn ich das so \sagen darf jeśli wolno mi to tak ująćdas wäre zu viel gesagt to byłaby przesadaich will nichts gesagt haben! odwołuję to, co powiedziałem!was ich noch \sagen wollte chciałbym jeszcze dodać( mitteilen)jdm etw \sagen powiedzieć komuś cośer lässt dir \sagen, dass... [on] kazał ci przekazać, że...ich habe mir \sagen lassen, dass... mówiono mi, że...jdm \sagen, dass er warten soll powiedzieć komuś, żeby zaczekałetwas zu \sagen haben mieć coś do powiedzenianichts zu \sagen haben nie mieć nic do powiedzenia( bedeuten)etwas zu \sagen haben Blick, Bemerkung: być znaczącymnichts zu \sagen haben nic nie znaczyćnichts \sagend Worte: nic nie znaczącyviel \sagend Blick, Bemerkung: znaczącyes ist nicht gesagt, dass... nie jest powiedziane, że...das kann man wohl \sagen można tak powiedziećich muss schon \sagen, dass... muszę przyznać, że...II. visag [mal], ... powiedz,...wie gesagt jak powiedziałemgenauer gesagt dokładniej mówiącdas Sagen haben sprawować kontrolę -
8 weiter
\weiter oben wyżej\weiter! dalej!2) ( sonst)das hat \weiter nichts zu sagen to nic nie zmienia, to nie ma znaczeniadas ist nichts \weiter als eine Ausrede to nic więcej jak tylko wymówkaund \weiter? a dalej?3) wenn es \weiter nichts ist jeśli to już wszystkodas ist nicht \weiter schlimm poza tym to nie takie straszneund so \weiter [und so fort] i tak dalej [i tak dalej] -
9 się
on się myje er wäscht sich;myj się! wasch dich!;obok buduje się nowy hotel daneben wird ein neues Hotel gebaut;dużo się o tym mówi man spricht viel darüber;jeśli się chce wenn man will;nigdy się nie wie man weiß nie;chce mi się spać ich bin schläfrig;chce mi się pić ich habe Durst;tak się nie mówi man sagt das nicht;tu dobrze się mieszka man kann hier gut wohnen;wygodnie ci się siedzi? sitzt du bequem? -
10 gdyby
1) ( jeśli) wenn, falls\gdybyś się pospieszył, zdążyłbyś na pociąg wenn du dich beeilt hättest, hättest du den Zug erreicht\gdybyście się postarali, wasz plan by się powiódł wenn ihr euch bemüht hättet, wäre euer Plan gelungen\gdyby żyła moja matka... wenn meine Mutter noch lebte...2) ( życzenie) wenn [... doch]\gdyby tak mieć więcej pieniędzy! wenn man doch mehr Geld hätte!\gdybym mogła cofnąć czas! könnte ich doch die Zeit zurückdrehen! -
11 miły
bądź tak \miły i pomóż mi sei so nett [ lub lieb] und hilf mirten materiał jest \miły w dotyku dieser Stoff fühlt sich angenehm an\miłych snów! träum schön!do miłego zobaczenia! bis bald!2) ( kochany) liebon jest \miły mojemu sercu ich habe ihn lieb gewonnenopanuj się, jeśli ci życie miłe! beherrsch dich, wenn dir das Leben lieb ist! -
12 meinetwegen
1) ( wegen mir) z mojego powodu, ze względu na mnie2) ( mir zuliebe) dla mnie3) ( wenn es nach mir ginge) jeśli o mnie chodzi\meinetwegen ! niech i tak będzie!, wszystko mi jedno! -
13 recht
recht [rɛçt]I. adjnicht in der \rechten Stimmung sein nie być w nastroju2) ( echt)ich habe keine \rechte Lust nie mam zbyt wielkiej ochoty3) ( angenehm)jdm \recht sein odpowiadać komuśist es dir \recht, wenn...? będzie ci odpowiadać, jeśli...?4) nach dem Rechten sehen pilnować porządkuII. advich weiß nicht \recht nie wiem dokładnieich glaube, ich höre nicht \recht? czy dobrze słyszę?ganz \recht! całkiem słusznie!du kommst gerade \recht przychodzisz w samą porę2) ( ziemlich) dosyć, dość\recht viel dosyć dużo3) das geschieht ihm \recht! dobrze mu tak!
См. также в других словарях:
jeśli — {{/stl 13}}{{stl 8}}spój. {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} łączy zdanie nadrzędne ze zdaniem podrzędnym wyrażającym warunek, przyczynę, rację zaistnienia treści, o których mówi zdanie nadrzędne; jeżeli : {{/stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
jeśli chodzi o ścisłość — {{/stl 13}}{{stl 7}} mówiący sygnalizuje, że będzie mówił o czymś bez ogródek, tak, jak jest naprawdę : {{/stl 7}}{{stl 10}}Jeśli chodzi o ścisłość, to on pierwszy wpadł na ten pomysł. Jeśli chodzi o ścisłość, to pani się wepchnęła do kolejki.… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
Bóg — 1. Bogiem a prawdą «mówiąc szczerze, w istocie, naprawdę»: Powróciłem na wakacje do Polski i tak skończyły się moje studia paryskie, które, Bogiem a prawdą, nigdy się nie zaczęły – bo nie wiem czy dwa razy przez cały pobyt pojawiłem się na tym… … Słownik frazeologiczny
fakt — 1. Fakt dokonany «zdarzenie, sytuacja, które już zaistniały i nie można ich zmienić»: Wschodnią granicę Polski chciał Dmowski uregulować przy pomocy polityki faktów dokonanych. DzN 1 2/1981. 2. Fakt faktem; to fakt «istotnie, rzeczywiście, tak… … Słownik frazeologiczny
wypadek — 1. Na wszelki wypadek «przewidując wszelkie możliwe okoliczności, zabezpieczając się przed czymś niespodziewanym»: Współczesne loterie pilnują, by wszystko grało. Na wszelki wypadek przygotowana jest rezerwowa maszyna losująca piłeczki z liczbami … Słownik frazeologiczny
prokrustowy — książk. Prokrustowe łoże «sytuacja, w której coś jest gwałtem naginane, dostosowywane do sztywnego schematu, sytuacja niezwykle trudna, nie do zniesienia»: Jeśli tak się składa, że utopijny humanista obejmuje ster rządów, wkrótce zaczyna się… … Słownik frazeologiczny
dokładać się – dołożyć się — {{/stl 13}}{{stl 7}} dodawać coś od siebie, mieć swój wkład w coś, brać udział, uczestniczyć w jakimś wspólnym przedsięwzięciu; wspomagać coś (najczęściej finansowo) : {{/stl 7}}{{stl 10}}Dokładać się do utrzymania przedszkola. Dołożyć się do… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
jeśliby — «jeśli połączone z partykułą by trybu przypuszczającego» a) w zn. 1: Jeśliby tylko chciał, mógłby zostać pierwszym uczniem. b) w zn. 2: Jeśliby to miał być tylko szczęśliwy zbieg okoliczności i tak czułby się zadowolony. c) w zn. 3: Jeśliby nam… … Słownik języka polskiego
życie — 1. Bez życia «bez zapału, mało energicznie» 2. Brać, traktować życie lekko «być lekkomyślnym, postępować lekkomyślnie, beztrosko, niczym się nie przejmując»: Podziwiał jego odwagę brania życia lekko i nieodpowiedzialnie, jakby to było majowe… … Słownik frazeologiczny
noga — 1. pot. Brać, wziąć nogi za pas «szybko uciekać, uciec»: Uratował go nalot niemiecki, bo ludziska rozbiegli się w popłochu, a szpieg wziął nogi za pas i nikt go tu więcej nie widział. R. Antoszewski, Kariera. 2. Być gdzieś jedną nogą a) «mieć… … Słownik frazeologiczny
raz — m IV, D. u, Ms. razzie 1. lm D. ów dziś zwykle w lm «uderzenia, ciosy; cięcia, ukłucia, sztychy» Bolesne, dotkliwe, mocne, okrutne razy. Razy rózgi, bata, topora, miecza. Odpierać razy. Zadawać razy. Okładać kogoś razami. Zasłaniać, chronić kogoś … Słownik języka polskiego
